به گزارش میراث‌آریا، محمدرضا نعمتی عضو هیئت علمی پژوهشکده باستان‌شناسی به بیان مختصری از کاوش باستان‌شناسی در غار زل هستیجان، شهرستان دلیجان، استان مرکزی پرداخت و گفت: با وجود ۷۰ سال حفاری غیر مجاز در غار هستیجان و خروج آثار بی‌شماری از آن، در کاوش‌های فصل اول مواد فرهنگی شامل: نوشته‌هایی به خط پهلوی ساسانی روی چرم و پارچه، گل‌مهرها و مهرها، سفال و ابزار چوبی به‌دست آمد که در کمتر محوطه‌ای نمونه‌های آن مشاهده شده است. هیچ‌یک از کانتکست‌های شناسایی در بافت اصلی خود نبودند و براثر حفاری‌های غیر مجاز به‌طور کامل زیرورو شده بودند، به‌طوری که از سطح تا انتهای کاوش که زمینه اصلی غار و یا کف اندود شده بود، آثار و بقایای پلاستیک، پاکت سیگار، فیلتر سیگار و توری‌های چراغ زنبوری دیده می‌شد. 

او افزود: یافته‌های این غار با توجه به ترجمه اسناد نوشته شده روی چرم و پارچه و یافته‌های سفالی و گل‌مهرهای مختلف که در سالیان گذشته به‌صورت غیر مجاز به مراکز علمی راه یافته و همچنین قطعات مکشوفه سفال اغلب متعلق به اواخر دوره ساسانی، قرن اول و دوم اسلامی هستند.

حمیده چوبک، دانشیار بازنشسته پژوهشکده باستان شناسی با تشریح کاوش به منظور ساماندهی دژ الموت ۱۴۰۲ تصریح کرد: کاوش‌های باستان‌شناختی این فصل از دژالموت، در راستای آشکار سازی و ترسیم داده ها، بقایای معماری و یافته‌های فرهنگی، شناسایی دوران استقراری دژ،ادامه و تکمیل کاوش‌های پیشین ،روشن شدن ارتباط فضاهای به دست آمده از کاوش سال‌های پیشین و به منظور دستیابی به آثار بجا مانده از دوران اسماعیلیه با اولویت پیگردی، سازه‌ها در این بخش بمنظور نمایان شدن درگاه اصلی قلعه بالا (درگاه عالی مولاسرا)از دوره اسماعیلیه و نحوه ارتباط دروازه اصلی با سازه‌های پیرامون آن و مرمت سازه‌های بدست آمده از کاوش انجام شد. 

او گفت: همچنین برای بازکردن مسیربازدید گردشگران در فضای مولاسرا ؛ مطمئنا نتیجه تداوم کاوش در دژ الموت، نویافته ها، داده‌های نو و تولیددانش باستان‌شناسی وتاریخ خواهد بودوبرای تکمیل پرونده ثیت جهانی بهره برداری می شود. 

عبدالرضا مهاجری‌نژاد، عضو هیئت علمی پژوهشکده باستان‌شناسی نیز به بیان گوشه‌ای از برنامه فصل دوم کاوش آتشکده مسجد سر اَرفع‌ده سوادکوه پرداخت و افزود: فصل دوم کاوش در آتشکده مسجدسر ارفع‌ده در ادامه فصل اول و در دو ترانشه تداوم یافت.

این باستان‌شناس تصریح‌کرد: مطالعات باستان‌شناسی در محوطه مسجدسر یا تپه کِلای روستای ارفع‌ده سوادکوه به‌منظور شناسایی پلان و کاوش در بخش داخلی جهت دستیابی به عناصر وابسته به مراسم مذهبی در چهارتاقی انجام گرفت که منجر به شناسایی فضاهای معماری قابل توجهی شامل آتشدان، پلان مربع چلیپایی و دالانی در پیرامون چهارتاقی، اتاق‌های انتظار، ورودی، پلکان دسترسی به فضای داخلی آتشکده، پادیاو، تنبوشه‌های سفالی انتقال آب و یافته‌های باستانی شامل اشیای فلزی، شیشه‌ای و سفالین شد.

محسن دانا دیگران سخنران این نشست در تشریح فصل دوم گمانه‌زنی به منظور لایه‌نگاری تپه دوین، شیروان خراسان شمالی گفت: در این فصل کاوش در گمانه لایه‌نگاری پلکانی در ضلع شرقی که در فصل نخست (۱۳۹۳) ایجاد شده بود ادامه یافت. در این راستا پله چهارم این گمانه در برش ایجاد شده توسط عوامل انسانی ایجاد شد.

او افزود: در راستای شناخت تپه و نهشته‌های آن در ضلع غربی تپه نیز در سطحی پایین‌تر از گمانه پلکانی، گمانه لایه‌نگاری ۲ کاوش شد. همچنین گمانه لایه‌نگاری ۳ در ضلع جنوبی در سطحی پایین‌تر از دو گمانه پیشین ایجاد شد. هیچ‌کدام از این سه گمانه به خاک بکر نرسید.

در ادامه فریبرز طهماسبی دانشجوی دکتری باستان‌شناسی، دانشگاه محقق اردبیلی با تشریح پروژه گمانه‌زنی به‌منظور لایه‌نگاری در تپه بریس، گامهای نخست در بازسازی توالی فرهنگی دشت اردبیل اظهارکرد: عملیات کاوش در تپه بریس با هدف لایه‌نگاری و مطالعه توالی سنت‌های سفالی پیش از تاریخ محوطه برنامه‌ریزی شد. در راستای نیل به اهداف مشخص پروژه، نخستین گام تعیین مناسب‌ترین مکان برای کاوش لایه‌نگاری بود که باید تمامی لایه‌های پیش از تاریخی تپه را شامل می‌شد. 

او گفت: از اینرو تمامی برش‌های ایجادشده در دامنه‌های شرقی، شمالی و غربی محوطه به دقت بررسی و یافته‌های موجود در برش‌ها بررسی تطبیقی گردید. در این بررسی‌ها با شناسایی ارتفاع زیاد برش‌ها در بخش شرقی نشان می‌داد بیشتر انباشت‌های بالاتر از سطح فعلی زمین متعلق به دوران کورا-ارس است. این بررسی‌ها نشان داد که برخلاف ادعاهای پیشین مبنی بر استقرار از دوران پیش از تاریخ تا دوران تاریخی (مشخصاً دوره اشکانی) و دوران اسلامی تقریباً تمامی لایه‌های انباشتی محوطه متعلق به دوره کورا-ارس هستند.

حمید رضا ولی پور عضو هیأت علمی گروه باستان شناسی دانشگاه شهید بهشتی نیز در ادامه با بیان مختصری از گزارش کوتاه کاوش لایه نگاشتی در تپه قلعه بالا (بیجار، کردستان)، فصل دوم تصریح‌کرد:دومین فصل از کاوش‌های باستان‌شناختی تپه قلعه بالا در بیجار کردستان در راستای اهداف پژوهشی در تداوم با کاوش‌های فصل نخست از تاریخ بیستم شهریور شروع و در تاریخ سوم آبان ماه سال ۱۴۰۲ به پایان رسید. 

او اظهار کرد: در این فصل نیز با ادامه کاوش لایه‌نگاشتی در ترانشه‌های ۱ و ۲ تسلسل و توالی لایه‌ها و نهشته‌های فرهنگی پیگیری شد. ترانشه‌های ۱ و ۲ در یک راستا و در جهت هم ایجاد شده‌اند، به طوریکه نهشته‌های تحتانی ترانشه ۱ در پایان کاوش در این ترانشه به لایه‌های سطحی ترانشه ۲ خواهد رسید و در مجموع کاوش در این دو ترانشه تا سطح خاک بکر، توالی لایه‌ نگاری این محوطه را آشکار خواهد ساخت. نهایی کردن وضعیت عرصه و پیشنهاد حریم محوطه از دیگر فعالیت‌های انجام شده در این فصل است. 

انتهای پیام/